Bình minh sổ trản trà

Tôi thường có thói quen uống trà, nó là thú tiêu khiển khó bỏ. Vả lại uống trà tốt cho sức khỏe, như tăng cường khả năng miễn dịch, có thể hạ đường huyết một cách hiệu quả, v.v… Hồi nhỏ, gia đình tôi cũng có thói quen thường xuyên uống trà. Mới sáng sớm là đã thấy một bình trà được má, hoặc anh tôi pha sẵn để cả nhà dùng. Đến khi đi làm ở vài nơi, tôi cũng khó cưỡng lại … trà, nên hay gia nhập vào hội uống trà tại cơ quan.

Mà các bạn có đồng ý không, người Việt mình dường như mở mắt chào đời đã thấy trà, uống trà trọn đời và đến khi về cõi thiên cổ, vẫn được tẩm liệm với trà!  Trà có mặt trong mọi lúc, mọi nơi, từ trong gia đình ra ngoài phố, từ nhà hàng, quán chợ cho đến những nơi tiếp khách sang trọng. Từ tế lễ, cưới hỏi, sinh nhật, ma chay, cúng giỗ,… Thời điểm uống trà thì có thể suốt ngày, nhưng đặc biêt là buổi sáng là khoái nhất! Vì vậy, cổ nhân xưa có câu:

Bán dạ tam bôi tửu
Bình minh sổ trản trà
Mỗi nhật y như thử
Lương y bất đáo gia.

Tức là: Nửa đêm ba chén rượu, sáng sớm một tuần trà, mỗi ngày mỗi được thế, lương y không phải đến nhà!

Khà khà! Uống trà mà không … “xổ nho” thì dở tệ! Tôi thuộc các câu nho này là từ Ông nội tôi. Nhớ xưa, thời đầu thập niên 1980, Sài Gòn tối thường cúp điện, mà phải là cúp điện triền miên, trẻ con tụi tôi ngồi quay quần ngoài sân nghe Ông kể truyện xưa, tích cũ, nói “nho” và uống trà thì còn gì thú vị bằng!

Cũng đoạn thơ trên, thế mà sau này tôi còn nghe nhiều dị bản như:
Bình minh nhất trản trà
Bán dạ tam bôi tửu
Thất nhật dâm nhất độ
Lương y bất đáo gia.

Tức là thêm vào cái khoản bảy ngày một lần làm cái việc con người cần làm!!! hehehe …, nhưng riêng khoản trà tửu thì vẫn phải để nguyên, mới thấy trà cũng quan trọng thật!

Uống trà cũng có nhiều kiểu, chiêm nghiệm thời cuộc “mặc cho nhân thế đục trong lẽ đời …”, một mình ngồi với chén trà mà gật gù thì gọi là độc ẩm, có bạn ngồi cùng ba hoa chích choè “vui cùng bạn hữu ở gần xa …”, thì gọi là đối ẩm. Cho nên cổ nhân có câu:

Tửu phùng tri kỉ thiên bôi thiểu.
Ngôn bất đồng tâm bán cú đa.

Uống rượu với bạn tri kỷ thì ngàn chén còn ít, nói chuyện với người không hiểu mình thì nửa câu cũng là nhiều!

Hay quá, bạn hiền gặp nhau sau bao lâu xa cách, cùng mời nhau chén trà đối ẩm, kể chuyện thuở hàn vi thì đúng là ngàn chén còn ít! Còn gặp kẻ đối thoại không hợp tính, không tỏ được nỗi lòng vì biết bụng dạ người ta ra sao, còn giữ kẽ mà không dám nói, lúc đó nửa câu đúng là quá nhiều chứ sao ?!!!

Thiều Quang Trung